ابلاغ اوراق قضائی توسط بخشداری
مفهوم ابلاغ
ابلاغ به معنای رساندن یا اطلاع دادن رسمی یک پیام، حکم، دستور یا تصمیم به افراد یا نهادهای ذی‌ربط است. این واژه در زمینه‌های مختلف مانند حقوقی، اداری و رسمی کاربرد دارد و به‌طور کلی فرایندی است که طی آن یک موضوع به‌صورت قانونی یا رسمی به اطلاع فرد یا گروهی می‌رسد. در حقوق، ابلاغ معمولاً به ارسال یا تحویل رسمی یک سند قضایی، حکم دادگاه، اخطاریه یا شکایت به طرفین دعوی گفته می‌شود. هدف از ابلاغ این است که فرد یا نهاد مورد نظر از یک اقدام قضایی یا قانونی باخبر شود تا بتواند در مهلت مقرر واکنش مناسب نشان دهد.
انواع ابلاغ در حقوق
ابلاغ واقعی
ابلاغ واقعی به ابلاغی گفته می شود که شخص ابلاغ شونده این ابلاغ را تحویل بگیرد در واقع ابلاغ وقتی واقعی است که سند یا پیام به‌صورت مستقیم به شخص مخاطب تحویل داده شود و وی از موضوع مطلع شود.
ابلاغ قانونی
اگر نتوان شخص موردنظر را پیدا کرد، سند در نشانی قانونی او تحویل داده یا به صورت دیگری (مانند نشر آگهی در روزنامه رسمی) اعلام می‌شود. این نوع ابلاغ از نظر قانون به‌عنوان اطلاع‌رسانی رسمی پذیرفته می‌شود.
نحوه ابلاغ
در دادگاه عمومی، ابلاغ به نحو حضوری در دادگاه و یا از طریق اوراق قضایی یا ارسال به سامانه ثنا (ابلاغ الکترونیکی) انجام می شود. باید توجه داشت که روش هایی مانند ارسال پیامک ابلاغ قانونی محسوب نمی شود و صرفاً جهت تسریع در اطلاع رسانی است.
مستند به ماده 68 قانون آئین دادرسی مدنی مامور ابلاغ مکلف است حداکثر ظرف دو روز اوراق را به شخص خوانده تسلیم کند و در برگ دیگر اخطاریه رسید بگیرد. این شغل (مامور ابلاغ) دربرگیرنده پست هاي سازمانی است که متصدیان آنها با تحت نظارت مقام مافوق عهده دار انجام کلیه امور مربوط به ابلاغ و اجرا برحسب پست مورد تصدي می باشند و یا فعالیت هاي مربوط به ابلاغ و اجرا را سرپرستی می نمایند.
ماده 68 قانون آئین دادرسی مدنی:
مامور ابلاغ مکلف است حداکثر ظرف دو روز اوراق را به شخص خوانده تسلیم کند و در برگ دیگر اخطاریه رسید بگیرد. در صورت امتناع خوانده از گرفتن اوراق، امتناع او را در برگ اخطاریه قید و اعاده می نماید.
تبصره ۱-ابلاغ اوراق در هریک از محل سکونت یا کار به عمل می آید. برای ابلاغ درمحل کارکارکنان دولت و موسسات مامور به خدمات عمومی و شرکتها، اوراق به کارگزینی قسمت مربوط یانزد رئیس کارمند مربوط ارسال می‌شود. اشخاص یادشده مسوول اجرای ابلاغ می‌باشند و بایدحداکثر به مدت ده روز اوراق را اعاده نمایند، در غیر اینصورت به مجازات مقرر در قانون رسیدگی به تخلفات اداری محکوم می گردند.
تبصره ۲- در مواردی که زن در منزل شوهر سکونت ندارد ابلاغ اوراق در محل سکونت یا محل کار او بعمل می اید.
ابلاغ اوراق قضایی توسط بخشداری
با توجه به ماده 77 قانون آئین دادرسی مدنی، درصورتی که در محل اقامت خوانده دادگاهی نباشد اوراق قضایی توسط مامورین انتظامی با بخشداری یا شورای اسلامی محل یا با پست سفارشی دو قبضه ابلاغ می شود. اشخاص مذکور مسئول اجرای صحیح امر ابلاغ و اعادہ اوراق خواهند بود. بنابراین ابلاغ واقعی است زیرا در مواردی بخشداری قانونا مسئول اجرای امر ابلاغ است.
ماده ۷۷ قانون آیین دادرسی مدنی:
اگر خوانده درحوزه دادگاه دیگری اقامت داشته باشد دادخواست و ضمائم آن توسط دفتر آن دادگاه به هر وسیله ای که ممکن باشد ابلاغ می‌شود و اگر در محل اقامت خوانده دادگاهی نباشد توسط مامورین انتظامی یا بخشداری یا شورای اسلامی محل یا با پست سفارشی دو قبضه ابلاغ می‌شود. اشخاص یاد شده برابر مقررات، مسوول اجرای صحیح امرابلاغ و اعاده اوراق خواهند بود. در صورتی که خوانده در بازداشتگاه یا زندان باشد، دادخواست و اوراق دعوا به وسیله اداره زندان به نامبرده ابلاغ خواهد شد.
