مهلت مطالبه ضرر و زیان ناشی از جرم در دادگاه کیفری

بنا بر ماده 373 قانون آئین دادرسی کیفری پس از اعلام ختم دادرسی نمی توان لوایح ، اسناد و مدارک جدیدی به قاضی ارائه داد، خواه حکم غیابی باشد خواه حضوری و خواه محکوم تقاضای واخواهی کرده باشد خواه تقاضا نکرده باشد.

ماده 373 قانون آئین دادرسی کیفری:

دادگاه پس از اعلام ختم رسیدگی، نمی‌تواند لوایح، اسناد و مدارک جدید را دریافت کند.

فرض کنید دارنده چک بلامحل علیه صادر کننده آن شکایت کند و پس از رسیدگی در دادگاه کیفری 2 حکم محکومیت غیابی مبنی بر تحمل یک سال حبس تعزیری صادر شود. پس از ابلاغ دادنامه، محکوم علیه اقدام به واخواهی نموده و شاکی پرونده نیز بعد از اعلام ختم دادرسی در مرحله واخواهی مبادرت به تقدیم دادخواست ضرر و زیان می کند.

دراین مورد چون دادخواست پس از اعلام ختم دادرسی مرحله بدوی تقدیم شده است رد می شود. لذا دادخواست مطالبه ضرر وزیان ناشی از جرم موضوع ماده 14 قانون آئین دادرسی کیفری باید پیش از اعلام ختم دادرسی به دادگاه تقدیم شود.

منظور از ختم دادرسی

ختم دادرسی مقطعی از دادرسی است که هیچ اقدام قضایی دیگری نیاز نیست و دادگاه بتواند اقدام به صدور رای قاطع نماید. باید توجه داشت منظور از ختم دادرسی، ختم دادرسی در مرحله بدوی است نه تجدیدنظر، زیرا مرجع تجدید نظر به دعوایی رسیدگی می کند که قبلاً در دادگاه بدوی نسبت به آن رای صادر شده باشد، مضافاً باید توجه داشت در مرحله واخواهی نیز ختم دادرسی بدوی مدنظر بوده و در واخواهی امکان مطالبه ضرر و زیان وجود ندارد لذا دادخواست ضرر و زیان ناشی از جرم در مرحله تجدیدنظر و واخواهی پذیرفته نمی شود.

ارائه ادله به کجاست؟

زیان دیده برای مطالبه ی ضرر و زیان ناشی از جرم، تصویر یا رونوشت مصدق ادله و مدارک خود را به کجا باید ارائه دهد؟

طبق ماده 15 قانون آئین دادرسی کیفری تقدیم رونوشت باید به مرجع تعقیب (دادسرا) تقدیم گردد ولی این امر مانع از آن نیست که نتوان مدارک را به دادگاه بدوی تسلیم کرد زیرا تا قبل از ختم دادرسی می توان دادخواست ضرر و زیان را به دادگاه ارائه کرد، در نتیجه به تبع آن می توان مدارک را تا قبل از ختم دادرسی به دادگاه نیز، تسلیم نمود.

ماده 15 قانون آئین دادرسی کیفری:

پس از آنکه متهم تحت تعقیب قرار گرفت، زیان دیده از جرم می‌تواند تصویر یا رونوشت مصدق تمام ادله و مدارک خود را جهت پیوست به پرونده به مرجع تعقیب تسلیم کند و تا قبل از اعلام ختم دادرسی، دادخواست ضرر و زیان خود را تسلیم دادگاه کند. مطالبه ضرر و زیان و رسیدگی به آن، مستلزم رعایت تشریفات آیین دادرسی مدنی است.